Kinderheesheid en logopedie

Als logopedisten komen wij regelmatig in contact met kinderen die last hebben van stemproblemen, zoals heesheid. Deze problemen zijn vaak onschuldig, maar kunnen op de lange termijn vervelende gevolgen hebben als ze niet tijdig worden aangepakt. Daarom is het belangrijk dat ouders en professionals de signalen van stemstoornissen herkennen en weten welke stappen ze kunnen nemen. In deze blog leggen we graag uit wat stemstoornissen zijn, hoe je ze herkent, en hoe wij als logopedisten samenwerken om de beste zorg te bieden.

Wat zijn stemstoornissen?

Stemstoornissen ontstaan wanneer er problemen zijn met de klank van de stem. Bij kinderen zien we dit vaak in de vorm van heesheid of schorheid. De stem klinkt dan rauw, zacht of kan zelfs tijdelijk helemaal verdwijnen. Dit gebeurt vooral na intensief gebruik van de stem, bijvoorbeeld na een lange dag vol praten, schreeuwen, zingen of spelen. Kinderen gebruiken hun stem vaak zonder erbij na te denken, wat kan leiden tot overbelasting en uiteindelijk tot een stemstoornis.

Hoe herken je een stemstoornis?

Ouders zijn vaak degenen die als eerste merken dat er iets mis is met de stem van hun kind. Misschien klinkt de stem van je kind ineens schor, of merk je dat hij/zij vaak moet kuchen om de stem 'helder' te krijgen. Dit zijn enkele signalen waar je op kunt letten:

• Heesheid die langer dan twee weken aanhoudt
• De stem valt regelmatig weg of klinkt anders (bijvoorbeeld van helder naar schor, of helemaal geen stem meer)
• Veel keelschrapen of kuchen om de stem te verbeteren
• Moeite hebben om hard te praten, bijvoorbeeld tijdens het buitenspelen of zingen
• Klachten over keelpijn of stemvermoeidheid na het praten

Wanneer je merkt dat je kind regelmatig één of meer van deze signalen vertoont, kan er sprake zijn van een stemstoornis. In dat geval is het verstandig om contact op te nemen met een logopedist.

Mogelijke gevolgen van stemstoornissen

Hoewel stemproblemen vaak onschuldig lijken, kunnen ze op de lange termijn toch vervelende gevolgen hebben. Een kind met een stemstoornis kan moeite hebben om goed te communiceren, wat een invloed kan hebben op het sociale leven. Ze kunnen bijvoorbeeld minder gemakkelijk met vriendjes spelen, in de klas praten of deelnemen aan activiteiten waar een sterke stem voor nodig is.

Als stemproblemen niet worden behandeld, kunnen ze erger worden en zelfs leiden tot de vorming van knobbeltjes op de stembanden. Deze knobbeltjes maken het herstel van de stem lastiger en kunnen permanente schade veroorzaken.

Wat doen wij als logopedisten?

Als logopedisten zijn wij gespecialiseerd in het onderzoeken en behandelen van stemstoornissen bij kinderen. Eerst analyseren we hoe het kind zijn of haar stem gebruikt en wat de mogelijke oorzaken van de klachten zijn. Op basis daarvan stellen we een behandelplan op, dat specifiek is afgestemd op de behoeften van het kind.

We werken met verschillende technieken om kinderen te helpen hun stem op een gezonde manier te gebruiken. Denk aan ademhalingsoefeningen, stemoefeningen en manieren om de stem minder te belasten. Deze oefeningen maken we zo leuk mogelijk, zodat kinderen gemotiveerd blijven en het herstelproces spelenderwijs verloopt.

Daarnaast betrekken we ouders actief bij de behandeling. We geven tips en adviezen over hoe de stem thuis beschermd kan worden en hoe je kunt voorkomen dat de stem overbelast raakt.

Samenwerking met huisartsen en KNO-artsen

In sommige gevallen schakelen we de hulp van een huisarts of KNO-arts in. Dit doen we vooral als er twijfel is over de ernst van de stemklachten of wanneer we vermoeden dat er sprake is van knobbeltjes op de stembanden. De KNO-arts kan bijvoorbeeld een laryngoscopie uitvoeren om de stembanden van het kind te onderzoeken. Dit is een onderzoek waarbij de stembanden met een kleine camera worden bekeken.

Op basis van dit onderzoek stellen wij, samen met de huisarts of KNO-arts, een behandelplan op. Dit kan variëren van alleen logopedische therapie tot een combinatie van medische en logopedische behandeling. In alle gevallen staat het welzijn van het kind voorop, en zorgen we ervoor dat de behandeling zorgvuldig wordt afgestemd op de behoeften van het kind.

Wat kunnen jullie als ouders doen?

Ouders spelen een belangrijke rol in het gezond houden van de stem van hun kind. Hier zijn enkele tips:

• Leer je kind om niet te schreeuwen of te gillen, vooral tijdens het spelen.
• Zorg voor voldoende stemrust, vooral na een lange schooldag of intensieve activiteiten.
• Houd de keel gehydrateerd door je kind voldoende water te laten drinken.
• Let op tekenen van stemproblemen en onderneem actie als de klachten langer dan twee weken aanhouden.

Maak je je zorgen over de stem van je kind, of herken je enkele signalen van een stemstoornis? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.